Vermijd beoordelaarsvalkuilen; zo houd je de kwaliteit van jouw beoordelingen hoog
Een goede beoordelaar moet niet alleen een expert zijn, maar ook eerlijk en integer omgaan met zijn invloed. Het is belangrijk om je bewust te zijn van hoe je eigen opvattingen en ervaringen je oordeel kunnen kleuren. Daarnaast moet je de beoordelingsprocedures en richtlijnen goed kennen, inzicht hebben in de referentieniveaus en je eigen valkuilen herkennen. In dit artikel duiken we in de meest voorkomende valkuilen waar beoordelaars tegenaan kunnen lopen.
Wat kun je zelf doen?
Beoordelen blijft mensenwerk. Aan welke kwaliteiten moet een goede beoordelaar zeker voldoen? Wij hebben de eisen voor je op een rij gezet:
- is een professional op het te beoordelen vakgebied;
- realiseert zich wat zijn invloed is en gaat daar integer en eerlijk mee om;
- is zich bewust van de invloed die zijn eigen opvattingen en ervaringen kunnen hebben op
- een beoordeling; is vertrouwd met de beoordelingsprocedures en richtlijnen;
- heeft goed inzicht in de referentieniveaus;
- is zich bewust van zijn eigen valkuilen (zie de meest voorkomende valkuilen in de lijst hieronder);
- en beoordeelt bij voorkeur niet zijn eigen studenten.
Het contaminatie-effect
Een beoordelaar laat zich, naast het beoordelingsmodel, leiden door andere effecten die de beoordeling heeft. Bijvoorbeeld in de pas willen lopen met andere docenten of zich juist van hen willen onderscheiden. Of het effect dat je als beoordelaar minder streng wordt wanneer je merkt dat alle studenten zwak scoren op een bepaald aspect.
Het contrast-effect
De beoordeling is in dit geval gebaseerd op het vergelijken van studenten. Dit kan zowel voorkomen bij een goede als een slechte beoordeling.
Het halo-effect
Dit treedt op wanneer andere kenmerken van een student een rol gaan spelen in de beoordeling. Bijvoorbeeld de eerdere prestaties, het beeld van de student in de ogen van de docent of de netheid van het geleverde werk.
Het sequentie-effect
Wanneer een student achter elkaar de mist in gaat bij zijn antwoorden, kan de beoordelaar erg blij zijn met een antwoord dat enigszins de goede richting op gaat. Dit kan leiden tot het toekennen van meer punten dan rechtvaardig is op basis van de feiten. Dit is ook een bekend effect wanneer men eerst van alle studenten vraag 1 nakijkt, vervolgens alle vragen 2 et cetera.
Het signifisch-effect
Dit treedt op wanneer verschillende beoordelaars eenzelfde product verschillend beoordelen, omdat zij andere criteria hanteren of de criteria anders hebben opgevat.
Restriction-of-range
Wanneer de ene beoordelaar bij scoring met een schaalbeoordeling meer naar het midden neigt en een ander juist de uiteinden gebruikt, ontstaan er verschillen tussen de beoordelingen.
Jouw beoordelingsvaardigheden verbeteren of opfrissen?
In het TOA-trainingsoverzicht vind je ons trainingsaanbod. Vraag de gids hier aan.
Wil je graag advies in het vinden van de juiste training? Maak dan een afspraak met één van onze TOA-adviseurs.
Blijf op de hoogte
Wil je op de hoogte blijven van alle TOA-ontwikkelingen? Schrijf je dan in voor onze maandelijkse nieuwsbrief.
Ook zijn wij te vinden op LinkedIn.
