Blog: Laat je leerlingen groeien met groeitaal
Het is april, het grootste gedeelte van het schooljaar is achter de rug. De klas heeft net een rekentoets gemaakt. Ik kijk de toetsen na en voer de resultaten in. Zoals vaak raak ik gefrustreerd wanneer de percentages rood, oranje en groen kleuren. De scores geven geen compleet beeld. Ik zie leerlingen die dit jaar enorm veel geleerd hebben. Leerlingen die een doel dat zij het vorige blok nog niet beheersten, nu wel onder de knie hebben. Leerlingen die elke dag weer groeien. Volgens de toetsnorm is het onvoldoende. Gelukkig zijn er steeds meer leerlingvolgsystemen die ontwikkelgericht volgen en niet prestatiegericht. Het IEP leerlingvolgsysteem doet dat ook. De focus ligt op groei. Deze positieve insteek is bevorderlijk voor de ontwikkeling van de leerlingen. In deze blog vertel ik hoe groeigerichte feedback, oftewel groeitaal, gebruikt kan worden om de kinderen vanuit een positieve insteek te laten groeien.
Wat is groeitaal?
Groeitaal is de taal die de leerkracht gebruikt bij het geven van groeigerichte feedback aan de leerlingen. Op een positieve manier legt de leerkracht de focus op het ontwikkelingsproces van de leerlingen.
Waarschijnlijk heb jij de rode nakijkpen allang vervangen voor een groene. Misschien vertel jij jouw leerlingen ook al hoeveel opdrachten er goed zijn in plaats van hoeveel opdrachten er fout gemaakt zijn. Groeitaal gaat echter nog een stapje verder. Je geeft kinderen tools in handen om een stap verder te zetten. De focus ligt niet op: wat kan ik en wat kan ik niet. De focus komt te liggen op wat ik al kan en wat ik nog moet leren.
Waarom is groeitaal van belang?
Door groeitaal te gebruiken bij het geven van feedback, krijgen de leerlingen de kans om te groeien, om te ontwikkelen. De leerlingen krijgen eigenaarschap over het eigen leren en gaan inzien dat zij zelf een inspanning moeten doen om beter te worden. Zelfs wanneer het leren moeizaam gaat, zullen de leerlingen aan het eind van de rit trots zijn op hun inzet en doorzettingsvermogen. De positieve benadering is stimulerend voor de klassencultuur. De leerlingen krijgen plezier in het leren én jij krijgt meer plezier in het lesgeven.
Hoe zet je groeitaal effectief in?
Feedback geef je voor, tijdens en na de les. Ook groeitaal kan op deze verschillende momenten effectief ingezet worden.
Allereerst is het van belang dat het leerdoel duidelijk is. Wat wil jij dat de leerlingen leren? Zorg dat de instructie, de werkvormen en de verwerking in lijn liggen met wat de leerlingen gaan leren. Wanneer je de leerlingen wil leren over het omrekenen van gewichtsmaten en je kiest ervoor om koekjes te gaan bakken, dan heb je vast hele betrokken leerlingen, maar het is te betwijfelen of zij de volgende dag nog weten wat het leerdoel was.
Deel aan het begin van de les het leerdoel met de leerlingen. Maak het leerdoel visueel, bijvoorbeeld door het leerdoel op het bord te schrijven. Het moet voor de leerlingen duidelijk zijn wat zij gaan leren. Daarnaast moet het voor de leerlingen ook helder zijn hoe zij het leerdoel kunnen behalen. Wat is het stappenplan dat gevolgd moet worden? Wat zijn de succescriteria? Geef de leerlingen de stappen in handen waarmee zij succesvol kunnen zijn. De leerlingen krijgen op deze manier vertrouwen in het eigen kunnen en weten dat de juiste inspanning ervoor zorgt dat zij straks iets geleerd hebben!
Natuurlijk leren alle leerlingen op hun eigen manier en tempo. Bijna niemand kan iets de eerste keer meteen goed. De ene leerling heeft meer oefening nodig dan de ander. Al deze leerlingen kunnen tijdens en na de les profiteren van groeigericht feedback. De leerling die zich voor de volle 100% inzet, maar waarbij het toch nog niet lukt, heeft het nodig om te horen dat hij het nog niet kan, maar het wel kan leren. De leerling die vooruitgang boekt, hoe klein ook, mag daarvoor geprezen worden. De leerlingen die met weinig moeite het leerdoel behalen, worden gemotiveerd zichzelf meer uit te dagen.
Groeitaal richt zich op het kunnen van de leerling, op het doorzettingsvermogen, het effect van oefenen en op het vermogen om te leren. Ga ervanuit dat alle leerlingen het leerdoel kunnen behalen, zolang zij van jou de juiste groeigerichte feedback krijgen (en soms wat meer tijd).
Wil jij ook aan de slag met groeitaal en het geven van groeigerichte feedback? Bekijk dan dit document van Platform Mindset voor concrete voorbeelden.
Nadia Kuipers is juf in het basisonderwijs in de Rotterdamse Tarwewijk. Nadia houdt zich onder andere bezig met ouderbetrokkenheid, kansengelijkheid en meertaligheid. Via haar Instagram-pagina @kijkje.in.groep3 geeft zij een kijkje in haar klas.
