Lezingen Toetscongres VO 2023

Ester Gould

Documentairemaker en regisseur

Kansenongelijkheid: een gelijke start bestaat niet

Hoe ziet kansenongelijkheid eruit op school en lukt het scholen om het verschil te maken? Een gelijke start bestaat niet, maar elke les biedt een nieuwe kans. Werkt het door de lat voor ieder kind hoog te leggen? En zijn hogere verwachtingen dan een stap richting het creëren van gelijkere kansen? Ester Gould pakt het thema beet en laat zien wat je kunt doen om de kansen van leerlingen te beïnvloeden.

Ester Gould studeerde film-, televisie- en theaterwetenschappen in Amsterdam en New York. Ze is een vooraanstaande documentairemaker die talloze films en series regisseerde. Samen met Sarah Sylbing maakte ze de succesvolle televisieserie Klassen (2020) over kansenongelijkheid in het onderwijs. Ester is gedreven door nieuwsgierigheid, heeft een onbevooroordeelde blik, en kan de verworven inzichten over kansenongelijkheid in de klas gepassioneerd verwoorden.

Ester Gould - Spreker Toetscongres VO 2023

Symen van der Zee

Lector Vernieuwend Onderwijs

Effectief leren jezelf te optimaliseren?

De boodschap in de maatschappij is dat je je eigen lot bepaalt en je daar ook zelf verantwoordelijk voor bent. Succes is een keuze. Deze boodschap werkt door in het onderwijs en zorgt voor een focus op zelfregie, zelfsturing, en eigenaarschap. Deze focus gaat gepaard met een niet-aflatende stroom aan aandacht voor mindsets, leerkuilen en ander gepsychologiseer dat leerlingen in staat moet stellen om te ‘copen’ met lastige (leer)situaties. De vraag is of dit nodig, wenselijk en effectief is. En zo niet, wat dan een vruchtbaar alternatief is. In deze lezing gaat Symen van der Zee in op de thematiek en de onderliggende problematiek van de retoriek.

Symen van der Zee is lector Vernieuwend Onderwijs. Zijn onderzoek richt zich op de traditionele vernieuwingsscholen en vernieuwende onderwijspraktijken. Hij is een liefhebber van doorwrocht, betekenisvol onderwijs en gruwelt van onderwijsonzin.

Symen van der Zee - spreker Toetscongres 2023

Karim Amghar

Schrijver, auteur, programmamaker, presentator, onderwijsprofessional, trainer en docent

Hoe creëer je samen gelijke kansen in het onderwijs?

Het maakt nogal wat uit waar je wieg heeft gestaan, een uitspraak die de laatste tijd veel wordt gemaakt. Maar wat wordt hier nou eigenlijk inhoudelijk echt mee bedoeld? Kansenongelijkheid is een meerkoppig monster en grijpt hard om zich heen. Van onderadvisering tot sociale en financiële armoede. Onderwijsprofessional, auteur en programmamaker Karim Amghar heeft dit zelf meegemaakt, deed er later onderzoek naar, schreef er een boek over en maakte er een docuserie over. Hij is een expert op het gebied van diversiteit en inclusie en neemt de deelnemers mee in wat kansenongelijkheid is. Welke relatie heeft diversiteit en inclusie met gelijke kansen? Wat zijn de oorzaken en gevolgen van ongelijkheid? En, wat kun je zelf doen om dit preventief en curatief aan te pakken?

Karim Amghar is een schrijver voor o.a. de NRC, auteur van de boeken Van Radicaal Naar Amicaal en HOOR MIJ ZIE MIJ, programmamaker, televisiepresentator, onderwijsprofessional, trainer en docent.

Karim Amghar - Spreker Toetscongres VO 2023

Puck van Dijk

Filosoof, theatermaker en communicatiespecialist

Socrates op sneakers

In deze sessie neemt Puck je mee in het hoe en waarom van de kunst van het vragen stellen. Op prikkelende en humorvolle wijze word je geconfronteerd met je eigen patronen en reflexen in gesprekken, én je maakt kennis met 3 socratische vaardigheden waar je gesprekken direct van opknappen.

Puck is filosoof, theatermaker en communicatiespecialist. Als Socratisch gespreksleider stelt zij mensen op hun gemak én durft ze door te vragen waar het ongemakkelijk wordt. Naast haar werk als theaterregisseur en trainer in presentatie- en communicatie skills, specialiseerde zij zich tijdens haar master filosofie (VU, Amsterdam) in de kunst van het vragen stellen. Het leiden van moreel beraad en trainen in de Socratische methode zijn haar op het lijf geschreven, met de volste overtuiging dat iedereen kan filosoferen. Puck woont in Bussum met haar man, zoontje en hond Pino. 

Marcel van Herpen

Auteur en pedagoog

Werk voor de reünie

Nú doen wat altijd belangrijk is

Een vraaggesprek met trainer Sergej Visser van Bureau ICE.

Onderwijs is een relationeel proces. Leren doe je niet alleen; leren vindt plaats in de ontmoeting tussen personen. Veel hangt af van hoe jij je als docent verhoudt tot de leerlingen. Over 20 jaar, op de reünie, weten ze dat nog precies. Maar in hoeverre kan die persoonlijke interactie samengaan met toetsing? Passen cijfers wel bij dat samen optrekken? Wat willen we eigenlijk meten en waarom? In een vraaggesprek met Sergej Visser (senior trainer Bureau ICE) neemt Marcel van Herpen ons mee in zijn verrassende en inspirerende inzichten over onderwijs en toetsing. Nú doen wat altijd belangrijk is: daar draait het om.

Marcel van Herpen werkt voor het Centrum Pedagogisch Contact. Hij is auteur van publicaties zoals ‘Ik, de leraar’, ‘Wij, de leraar’, ‘Wij zijn Leiders’, ‘Ik, de coach’ en ‘Werk voor de reünie’.
Tip: Luister ter voorbereiding naar de podcast van Marcel: ‘Het mysterie van de goede leraar’. (te beluisteren op alle podcastkanalen: ITunes, Spotify, etc.) en abonneer je op zijn YouTube-kanaal. Zijn YouTube-filmpjes, CV, boeken, podcasts, films, colleges, Tv-uitzendingen, spreuken en artikelen zijn te vinden op www.marcelvanherpen.nl.

Peter Hoogendijk

Wiskundedocent

Worden wie je bent

Formatief handelen, leerdoelgericht toetsen en doen wat bewezen werkt? Prima. Toch is lesgeven zoveel meer dan leerlingen iets leren. Veel op ‘leren’ gerichte wijze lessen raken daarom niet de kern van wat het werk van de leraar is. De bedoeling is immers dat leerlingen worden wie ze zijn. Door al die momenten waarin ze aangesproken worden en de mogelijkheid om mens te zijn, te openen. In de praktijk maakt dat je lessen rafelig, want hoe zorg je voor de benodigde onderbreking als je bijvoorbeeld net lekker kennis ‘erin duwt’ met EDI of juist coacht bij zelfstandige betekenisgeving en creatieve zelfexpressie? De uitdaging is hoofd, hart en handen te laten samensmelten tot een volwassen mens. Wat komt daar bij kijken?
Een herontdekking van het lesgeven door een wiskundedocent die na 20 jaar weer voor de klas staat.

Peter Hoogendijk startte na zijn wiskundestudie als docent op het Griftland College in Soest. Door zijn auteurswerk voor de wiskundemethode Getal&Ruimte belandde hij al snel in de uitgeverij en werd uitgever van diverse reken- en wiskundemethoden zoals Getal&Ruimte en Rekenblokken. In zijn periode als manager voortgezet onderwijs bij Bureau ICE was hij verantwoordelijk voor JIJ! Toetsing & Training en sterk betrokken bij de doorontwikkeling van de missie en visie naar ‘worden wie je bent’. Sinds 2021 is hij na ruim 20 jaar weer terug als wiskundedocent in de bovenbouw van het Griftland College.

Peter Hoogendijk - Spreker Toetscongres VO 2023

Steffie van der Meijden

Leraar van het jaar VSO 2022

Omdenken in (toets)gedrag

Tijdens haar sessie vertelt Steffie wat ze ziet bij leerlingen wanneer zij een toets gaan maken en hoe je het beste om kunt gaan met dat gedrag. Met haar praktijkkennis neemt ze de deelnemer mee in hoe leerlingen in een veilige omgeving en vol vertrouwen een toets kunnen maken.

Steffie van der Meijden werd in 2022 uitgeroepen tot leraar van het jaar in het gespecialiseerd onderwijs. Als mentorleerkracht in het Voortgezet Speciaal Onderwijs heeft Steffie zich ontwikkeld in het pedagogische aspect en weet zij alles van en over gedrag. Het gedrag maakt haar nieuwsgierig. Ze kijkt dan ook graag verder. ‘Wat zit er onder het gedrag?’, ‘Waardoor ontstaat het gedrag?’, ‘Wat is de functie van het gedrag en waarom doet een leerling wat hij of zij doet?’. En dan volgt de vraag: ‘Welke pedagogische interventie kunnen we inzetten, waardoor een leerling weer tot leren komt?’ En: ‘Is het mogelijk om in het vervolg de-escalerend te werk te gaan?’

Joop Snijder

Chief Technology Officer, Aigency

ChatGPT in het onderwijs

Joop Snijder legt in begrijpelijke taal uit hoe ChatGPT ‘onder de motorkap’ werkt en waar de kansen liggen voor het voortgezet onderwijs. Snijder laat deelnemers nadenken over hoe ChatGPT is in te zetten en welke eigenschappen ontwikkeld dienen te worden om hier goed mee om te gaan. Ook licht hij een tipje van de sluier op van actuele ontwikkelingen in de wereld van AI en deelt hij waardevolle inzichten en bruikbare strategieën.

Joop Snijder is een toonaangevend expert op het gebied van kunstmatige intelligentie (AI) en is CTO van Aigency, een AI-expertiselabel van Info Support. Met meer dan 10 jaar ervaring in AI is Joop een gepassioneerd voorstander van uitlegbare en interpreteerbare AI, waarmee de kracht van deze geavanceerde technologie wordt benut om innovatie en groei te stimuleren. Naast zijn rol bij Aigency is Joop een veelgevraagd spreker en de host van de populaire AIToday Live-podcast.

Joop Snijder - Spreker Toetscongres VO 2023

Kristel Vanhoyweghen

Onderwijswetenschapper en coördinator professionele ontwikkeling bij het Expertisecentrum voor Effectief Leren (ExCEL)

Wijze lessen over gelijke leerkansen

Elke leerling is anders. Ze leren snel of langzaam; ze weten al van alles over je onderwerp, of nog niets; ze zijn heel zelfstandig of hebben je ondersteuning juist hard nodig… Je hebt als leraar echter maar één hoofd en twee handen. Hoe kun je dan toch zorgen dat elke leerling meer leert?
In haar boek Wijze Lessen beschrijft Kristel Vanhoyweghen effectieve strategieën van leren en onderwijzen die de prestaties van álle leerlingen verbeteren. Veel hangt af van een visie van de docent waarbij het leren centraal staat, en van doordachte pedagogische, vakdidactische en organisatorische keuzes die daarbij passen. Kristel presenteert in deze sessie enkele effectieve en haalbare manieren uit het boek Wijze Lessen die je direct kunt inzetten om leerlingen met verschillende leerbehoeften toch gelijke leerkansen te bieden.

Kristel Vanhoyweghen is onderwijswetenschapper en coördinator professionele ontwikkeling bij het Expertisecentrum voor Effectief Leren (ExCEL) van de Thomas More Hogeschool en auteur van het boek ‘Wijze Lessen: twaalf bouwstenen voor effectieve didactiek’. Ze gaf zelf 20 jaar wiskunde in het voortgezet onderwijs en doceerde (wiskunde)didactiek in de lerarenopleiding. Momenteel ontwikkelt en verzorgt ze tal van (online) vormingstrajecten en lezingen in Nederland en Vlaanderen rond effectief leren en lesgeven, formatieve evaluatie en differentiatie

Kristel Vanhoyweghen - spreker Toetscongres VO 2023

Berend van der Kolk

Universitair hoofddocent VU Amsterdam

De meetmaatschappij: onze cijferobsessie onder de loep

Deze sessie is verplaatst naar de plenaire sessies.

Plenair